САД и Саудиска Арабија потпишаа договор за оружје вреден 142 милијарди долари пред средбата на Трамп со сирискиот лидер

САД и Саудиска Арабија потпишаа договор за оружје во вредност од 142 милијарди долари, кој Белата куќа го претстави како „најголемиот договор за одбрана во историјата“, при првата станица од четиридневната дипломатска турнеја на Доналд Трамп низ заливските држави, со цел обезбедување крупни договори и истакнување на придобивките од неговата трансакциска надворешна политика, пренесува Гардијан.

За време на посетата, Белата куќа исто така потврди дека Трамп ќе се сретне со новиот сириски лидер, Ахмед ал-Шараа, поранешен командант на бунтовниците чии сили помогнаа во соборувањето на Башар ал-Асад во 2024 година. Неформалната средба ќе биде прва лице-в-лице средба меѓу американски претседател и сириски лидер од 2000 година, кога Бил Клинтон се сретна со покојниот лидер Хафез ал-Асад во Женева.

Говорејќи на инвестициски форум, Трамп изјави дека планира да ги укине санкциите кон Сирија по разговорите со Мохамед бин Салман од Саудиска Арабија и Реџеп Таип Ердоган од Турција. „Ќе наредам прекин на санкциите против Сирија за да им се даде шанса за величие,“ рече Трамп.

Понудата на Шараа за да го придобие американскиот претседател вклучуваше пристап до сириската нафта, договори за обнова и изградба на Трамп кула во Дамаск во замена за укинување на американските санкции.

Иако деталите за укинувањето на санкциите сè уште не се јасни, тимот на Шараа во Дамаск славеше.

„Ова е неверојатно, успеа,“ изјави Радван Зијаде, сириски писател и активист близок до претседателот. Тој сподели слика од првичен рендер од Трамп Кула Дамаск. „Вака му се освојува срцето и умот,“ рече тој, наведувајќи дека Шараа веројатно ќе му го покаже дизајнот на Трамп на средбата во Ријад во среда.

Посетата беше силно насочена кон бизнис интереси и обезбедување брзи победи – често со карактеристична Трамповска претераност – за администрацијата. Престолонаследникот Мохамед од Саудиска Арабија вети дека ќе инвестира 600 милијарди долари во САД за време на ручекот со Трамп, вклучувајќи 20 милијарди долари во дата-центри за вештачка интелигенција, набавки на гасни турбини и друга енергетска опрема вредна 14,2 милијарди долари, речиси 5 милијарди долари за авиони Boeing 737-8 и други договори.

Сепак, деталите за конкретните обврски останаа нејасни, бројките што ги објави Белата куќа не достигнуваат 600 милијарди долари, а некои од програмите започнале уште за време на администрацијата на Џо Бајден.

Белата куќа го нарече договорот за оружје „најголемиот договор за одбрана во историјата“ и соопшти дека вклучува планови повеќе од десетина американски одбранбени компании да продаваат оружје, опрема и услуги во области како што се унапредување на воздухопловните сили и вселенските капацитети, воздушна и ракетна одбрана, како и безбедност на границите и морињата.

Американскиот претседател беше пречекан со почесна стража по неговото пристигнување во Ријад во вторникот. Борбени авиони F-15 од Кралските саудиски воздухопловни сили го придружуваа претседателскиот авион Air Force One до Ријад, каде Трамп седеше со кралот Салман во раскошна сала во Кралскиот дворец Ал Јамама заедно со членови на американската, саудиската и бизнис елитата. Меѓу присутните беа Илон Маск, истакнати фигури во вештачката интелигенција како Сем Алтман, како и генерални директори на IBM, BlackRock, Citigroup, Palantir и Nvidia, меѓу други.

Кога Салман вети дека Саудиска Арабија ќе инвестира 600 милијарди долари во американската економија, Трамп се насмеа и се пошегува дека треба да биде 1 трилион.

Патувањето е дел од преструктуирањето на политиката на Блискиот Исток, доминирано од платформата „Америка на прво место“ на Трамп, која ги става во преден план економските и безбедносните интереси на САД пред странските сојузи и меѓународното право. Критичарите тврдат дека таквото склучување договори го зајакнува Трамп и кругот на бизнисмени околу него, а семејството на американскиот претседател има деловни интереси во Саудиска Арабија, Обединетите Арапски Емирати и Катар, што ѝ дава на оваа администрација невиден судир на интереси.

Највпечатлив пример за новата комерцијализација на американската надворешна политика под Трамп е предложениот подарок од владејачкото семејство на Катар – луксузен авион Boeing 747-8 кој, според Белата куќа, би можел да биде претворен во претседателски авион и подоцна да биде дониран на претседателската библиотека на Трамп по неговото заминување од функцијата.

Овој подарок предизвика бес кај демократските конгресмени, од кои еден го нарече „летечка палата“ и рече дека тоа би бил „највредниот подарок што некогаш му бил даден на еден претседател од страна на странска влада“.

Трамп го бранеше понудениот подарок, велејќи во објава дека тој ќе го „замени 40 години стариот Air Force One, привремено, преку многу јавна и транспарентна трансакција“ и ги нарече демократите кои бараат етичка истрага „Светска класа губитници!!!“