ЕУ одобри фонд од 150 милијарди евра за одбрана: Страв од Русија и несигурност во американската поддршка

Министрите за надворешни работи и одбрана на Европската Унија денес официјално го одобрија формирањето на нов фонд за одбрана вреден 150 милијарди евра, како дел од иницијативата наречена „Безбедносна акција за Европа“ (SAFE).

Фондот е делумно мотивиран од зголемената загриженост за можен иден руски напад и неизвесноста за ангажманот на САД во заедничката европска безбедност, особено по ставовите на американскиот претседател Доналд Трамп. Според информациите на „Ројтерс“, денешното одобрување е последниот правен чекор за спроведување на шемата.

Што е SAFE?

SAFE е програма финансирана преку заедничко задолжување на ЕУ, со која земјите-членки ќе добиваат кредити за инвестиции во заеднички одбранбени проекти. Програмата има за цел да ги надмине националните бариери и да ја стимулира куповната моќ на европската одбранбена индустрија, поттикнувајќи развој и производство на оружје и воена опрема внатре во ЕУ.

Контекст и загриженост

Фондот доаѓа во време кога руската инвазија врз Украина ја зголеми перцепцијата на ризик во Источна Европа. Во последните три години, членките на ЕУ ја зголемија својата воена потрошувачка за над 30%, но, според лидерите на Унијата, тоа сè уште не е доволно за вистинска колективна сигурност.

Во Европската комисија доминира мислењето дека ЕУ мора да стане поефикасна и автономна во сопствената безбедност, особено ако трансатлантската поддршка во иднина ослабне.